Menopoz yaşı pek çok faktörden etkileniyor

Menopoza girme yaşının, normal kadınlarda ortalama 51 olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, menopoz yaşının genetik, sigara kullanımı, kemoterapi, radyoterapi gibi bir dizi faktörden etkilendiğini söyledi. Menopozun başlangıç yaşı konusunda önemli farklılıklar görülebildiğini kaydeden Aydın, kadınların yüzde 5’inin 55 yaşından sonra menopoza girerken yüzde 5’inin 40-45 yaşları arasında menopoza girdiklerini söyledi. Menopoz ile ilişkili olabilecek şikayetler olması halinde doktora başvurulması gerektiğini belirten Aydın, özellikle güçlü iskelet sistemi ve kemik sağlığı için fiziksel hareketliliğin önemini vurguladı.

18 Ekim, Uluslararası Menopoz Topluluğu (IMS) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından tüm dünyada menopoz ve oluşabilecek sağlık sorunları hakkında kadınların bilinçlendirilmesi amacıyla “Dünya Menopoz Günü” olarak anılıyor. 

İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, 18 Ekim Dünya Menopoz Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada menopoz döneminde dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin değerlendirmede bulundu.

Menopozda 12 ay boyunca adet görmemek gerekiyor

Menopozun tam veya tama yakın yumurta tükenmesinin bir yansıması olduğunu belirten 

Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, “Doğal menopoz bir kadının başka herhangi bir patolojik veya fizyolojik neden olmaksızın 12 ay boyunca adet görememesi sonrasında geriye dönük olarak tanı konulan adet dönemlerinin kalıcı olarak kesilmesi olarak tanımlanır” dedi.

Menopoza geçiş döneminde bu belirtiler ortaya çıkıyor

Perimenopoz olarak da adlandırılan menopoza geçiş döneminde de birtakım belirtilerin ortaya çıktığını ifade eden Aydın, “Menopoza geçiş dönemi, üreme yıllarından sonra, menopozdan önce meydana gelir ve düzensiz adet döngüleri, endokrin değişiklikleri ve sıcak basması gibi semptomlarla karakterize edilir” dedi. 

Kadınların yüzde 5’i 55 yaşından sonra, yüzde 5’i 40-45 yaşları arasında

Menopoza girme yaşının, normal kadınlarda ortalama 51 olduğunu belirten Aydın, “Menopozun başlangıç yaşı konusunda önemli farklılıklar vardır; kadınların yüzde 5’i 55 yaşından sonra menopoza girerken yüzde 5’i 40-45 yaşları arasında menopoza girer. 40 yaşından önce menopoz anormal kabul edilir. Menopoz yaşı genetik, sigara kullanımı, kemoterapi, radyoterapi gibi bir dizi faktörden etkilenir. Bazı operasyonlar zamanından önce menopoza girmeye neden olabilir” diye konuştu. 

Menopoz döneminde bu değişikliklere dikkat!

Menopoz döneminde sıcak basması başta olmak üzere bazı değişikliklerin ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, şu bilgileri verdi:

Sıcak basmaları: Menopoza geçiş dönemi ve menopoz sırasında en sık görülen şikâyet yüzde 80’e varan oranda görülen sıcak basmasıdır. Geceleri olan sıcak basmaları genellikle “gece terlemesi” olarak tanımlanır. Sıcak basması 2-4 dakika sürer, sıklıkla aşırı terleme ve ara sıra çarpıntı ile ilişkilidir ve bazen bunu üşüme, titreme ve endişe hissi takip eder.

Sıcak basmaları daha çok geceleri görülüyor

Sıcak basması genellikle günde birkaç kez meydana gelir ancak bu aralık her gün yalnızca bir veya ikiden, gündüz ve gece boyunca saatte bire kadar çıkabilir. Sıcak basmaları özellikle geceleri yaygındır. Çoğu kadında sıcak basmaları birkaç yıl içinde azalır ve durur. Bununla birlikte 20 yıl kadar uzun süre devam edebilir ve ırksal/etnik değişkenlik gösterebilir. Orta ve şiddetli sıcak basmaları olan kadınlarda konsantrasyon, ruh hali, enerji ve cinsel aktivite ile ilgili sorunlar bildirilmektedir. 

Depresyon: Menopoza geçiş sırasında kadınlarda menopoz öncesi yıllara kıyasla yeni başlayan depresyon riskinde önemli bir artış vardır. Risk daha sonra menopoz sonrası erken dönemde azalır. 

Uyku bozuklukları: Ateş basmasının gündüze göre geceleri daha sık görülmesi uyku bozukluklarına neden olur. Bununla birlikte, menopoz öncesi ve menopoz sonrası kadınlar, sıcak basması olmasa bile uyku bozuklukları yaşamaktadırlar. Menopoza geçiş sırasında sık görülen anksiyete ve depresyon belirtileri de uyku bozukluklarına katkıda bulunabilir.

Bilişsel değişiklikler: Menopoza geçiş sırasında, bazı kadınlar unutkanlık, kelime hatırlamada zorluk ve “beyin bulanıklığı” gibi semptomları tanımlamaktadır. 

Östrojen eksikliğinin uzun vadeli sonuçları: Menopozun osteoporoz (kemik erimesi), kalp ve damar hastalıkları ve demans dahil olmak üzere bir dizi uzun vadeli etkisi vardır. Menopoz sonrası erken yıllarda, kadınlar genellikle yağ kütlesi kazanır ve yağsız kütle kaybeder. Derinin ve kemiklerin kolajen içeriği östrojen eksikliği nedeniyle azalır. Azalan kolajen, cildin daha fazla yaşlanmasına ve kırışmasına neden olabilir. 

Mutlaka uzmana görünün

Regl döneminde değişiklikler veya menopoz ile ilişkili olabilecek başka şikayetler olması halinde doktora başvurulması gerektiğini belirten Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, şunları söyledi:

“45 yaşın üzerindeyseniz bu değişiklikler normaldir. Ancak sizi rahatsız eden semptomlarınız varsa doktorunuz sizinle tedavi hakkında konuşabilir. Örneğin gece terlemesi nedeniyle uyuyamıyorsanız, ateş basması nedeniyle çalışmakta zorlanıyorsanız veya kendinizi üzgün veya keyifsiz hissediyorsanız doktorunuza görünün. Aşağıdaki durumlarda da doktorunuza başvurmalısınız:

• Adetinizi 3 haftadan daha sık olursa
• Adet döneminde çok ağır kanamanız varsa
• Adetler arasında kanama veya “lekelenme” varsa
• Menopoza girdikten (12 ay adet görmediyseniz) sonra sadece ufak bir kan lekesi olsa bile tekrar kanamaya başladıysanız mutlaka doktorunuza başvurun.

Menopoz semptomlarını azaltmak için bu önerilere dikkat

Menopoz semptomlarını azaltmak için yapılabileceklere de değinen Aydın, “Herhangi bir ‘doğal ilaç’ almadan önce, özellikle de meme kanseri geçmişiniz varsa doktorunuza danışın. Menopoz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilecek tedaviler vardır. Ateş basmaları için hormon tedavisi, hormonal olmayan tedaviler, antidepresanlar doktor önerisi ve kontrolünde kullanılabilir. Vajinal kuruluk tedavisi için vajinal nemlendirici, hormonlu kremler uygun hastalarda kullanılabilir” dedi. 

Fiziksel hareket kemikleri güçlü tutar

Menopoz döneminde kemik sağlığının da önemli olduğunu kaydeden Aydın, “Kalsiyum ve D vitamini takviyesi alın. Aktif olun. Fiziksel aktivite kemiklerin güçlü kalmasına yardımcı olur. Kemik yoğunluğu testlerine ne zaman başlamanız gerektiğini doktorunuza sorun. Gerekirse doktorunuz kemiklerinizi güçlü tutmanıza yardımcı olacak ilaçlar yazabilir” tavsiyesinde bulundu. Menopoza girip girilmediğini tespit etmeye yardımcı olabilecek bir test olduğunu belirten Doç. Dr. Derya Sivri Aydın, ancak bu testlerin genellikle çok genç yaşta veya diğer bazı durumlarda kullanıldığını söyledi. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı